کشور آلمان یکی از مقصدهای تحصیلی محبوب برای دانشجویان بین‌الملل به‌شمار میره، به‌طوری که هر سال نزدیک به 3600 دانشجوی خارجی در مقطع دکترا از دانشگاه‌های این کشور فارغ‌التحصیل میشن. بنابراین متقاضیان زیادی به دنبال اپلای دکترا آلمان هستن.
البته سخت نیست که بدونین چرا تا این اندازه دوره دکترا در آلمان محبوبه، چرا که بیشتر دانشگاه‌های این کشور در رنکینگ‌های برتر جهانی وجود دارن و با وجود استاندار بالای زندگی در کنار هزینه زندگی مقرون‌به‌صرفه و همچنین امکان دریافت فاند و بورسیه توجه افراد زیادی و به خودش جلب میکنه.
البته با مطالعه مقاله تحصیل دکترا در آلمان می‌تونین در خصوص شرایط کلی تحصیل، دانشگاه‌ها و هزینه‌ها اطلاعات به‌دست بیارین، اما در این مطلب قصد داریم که در خصوص روند اپلای دکترا آلمان صحبت کنیم و اگر تصمیم به مهاجرت تحصیلی در مقطع دکترا دارین یا بین دو راهی ارشد مجدد و دکترا گیر کردین، تا انتهای مطلب همراه کاکتوس ویزا باشین.
مراحل اپلای دکترا آلمان
همان‌طور که گفتیم در این مطلب قراره به طور کامل در خصوص جزئیات موجود در خصوص پروسه اپلای تحصیلی آلمان اطلاعات مفیدی ارائه بدیم، اطلاعاتی که میتونه در هموار شدن این مسیر به شما کمک‌کننده باشه. در حالت کلی ابتدا در زیر مراحل اپلای و در 7 گام تقسیم‌بندی می‌کنیم و در ادامه در خصوص هر گام به بیان اطلاعات جزئی‌تری می‌پردازیم.
- جستجو استاد و پوزیشن دکترا
- آماده‌سازی مدارک و ترجمه آن‌ها
- آماده‌سازی پروپوزال و داکیومنت
- مکاتبه با اساتید از طریق ایمیل
- مصاحبه از طریق اسکایپ یا حضوری
- دریافت پذیرش از استاد
- گرفتن وقت از ویزامتریک
- دریافت ویزای تحصیلی آلمان
- خرید بلیط سفر به آلمان
جستجوی استاد و پوزیشن دکترا
بدون شک اولین مرحله اپلای دکترا آلمان و پیدا کردن استاد و پوزیشن دکترا تشکیل میده و در واقع یکی از مهم‌ترین گام‌های اپلای تحصیلی به‌شمار میره. در واقع در این بخش شما می‌تونین در یک فرم اکسل لیستی از اساتید و به‌همراه اطلاعاتی که در خصوص پوزیشن وجود داره، یادداشت کنین.
در حالت کلی برای پیدا کردن پوزیشن‌های PHD دو سایت Daad.de و Research-in-germany.de جزو سایت‌های عالی هستن. اما اگر از طریق سایت اصلی دانشگاه اقدام کنین، بدون تردید می‌تونین تعداد پوزیشن‌های بیشتری و پیدا کنین. فقط کافیه بعد از ورود به سایت دانشگاه از بخش هیئت علمی یا faculty تمام پروفایل‌های اساتید و مطالعه کنین. اساتید زیادی وجود دارن که فقط پوزیشن‌های دکترا و در پروفایل خودشون قرار میدن.
در این بخش به مبحث نحوه پیدا کردن پوزیشن دکترا از طریق سایت Daad.de نیز می‌پردازیم. این سایت به‌نوعی یک بانک اطلاعاتی به حساب میاد که برای رشته‌های تحصیلی مختلف و در مقاطع مختلف کاربرد داره و با جستجو در این سایت می‌تونین به یک دید کلی از رشته مدنظرتون داشته باشین.
فقط دقت داشته باشین که برای رسیدن به اطلاعات بیشتر گزینه Alle Studiengänge و انتخاب کنین، چرا که با کلیک روی international Programmes تنها رشته‌ها به زبان انگلیسی و می‌تونین مشاهده کنین.
بعد از ورود به سایت Daad.de برای راحتی کار می‌تونین زبان سایت و به انگلیسی تغییر بدین و از بخش منو ابتدا گزینه Study & Research in Germany انتخاب کرده سپس روی PHD & Research و بعد Find Promotion کلیک کنین.
با انتخاب PhDGermany-database در نهایت پوزیشن‌های دکترای موجود در کشور آلمان و می‌تونین مشاهده کنین. دقت داشته باشین که تعداد نمایش داده شده، تنها پوزیشن‌های موجود در آلمان نیست، چرا که برخی از اساتید فقط در سایت دانشگاه اطلاعات مربوط به پوزیشن و قرار میدن. به‌هر حال، می‌تونین پوزیشن‌ها را طبق رشته و زبان تحصیلی مدنظر فیلتر کنین و با کلیک روی هر پوزیشن به اطلاعات بیشتری در مورد اون دست پیدا کنین.
در نهایت بهتره این و بدونین که استناد تنها به سایت‌های واسطه مثل همین Daad اصلا کار درستی نیست، چرا که گاهی حتی اطلاعات موجود در سایت‌ها به‌روز نیست و باعث گمراهی بیشتر میشه.
آماده‌سازی مدارک و ترجمه آن
در مرحله بعد از جستجو استاد و پوزیشن در روند اپلای دکترا آلمان نوبت به آماده‌سازی مدارک میرسه. برای اپلای تحصیلی در مقطع دکترا به کشور آلمان به‌طور معمول به مدارک زیر احتیاج دارین:
- مدارک تحصیلی به همراه ریزنمرات
- انگیزه‌نامه
- رزومه
- توصیه‌نامه از اساتید
- متن ایمیل
دقت داشته باشین که برای تحصیل در مقطع دکترا، باید مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد و به همراه ریزنمرات ارائه بدین، اما برای بعضی از دانشگاه‌ها ارائه مدرک کارشناسی به‌همراه ریزنمرات لازمه. از طرفی لازمه که مدارک و ابتدا از سمت سازمان‌های صادرکننده، تایید کنین.
به این صورت که برای تایید مدرک ارشد و کارشناسی از دانشگاه‌های سراسری لازمه که به آدرس Portal.saorg.ir مراجعه کنین، البته این مرحله باید بعد از آزادسازی مدارک و ریزنمرات انجام بشه. دقت داشته باشین که اگر دانشنامه دانشگاه آزاد شما قبل از تاریخ 01.11.1388 صادر شده، باید به سازمان مرکزی دانشگاه آزاد برین و مهر و هولوگرام بزنین. اما برای دانشنامه‌های بعد از این تاریخ، به این دلیل که هولوگرام و مهر دارن، دیگه نیازی به تاییدیه وجود نداره.
برای رشته‌های علوم پزشکی، برای تایید مدارک از دانشگاه آزاد لازمه که علاوه بر دریافت هولوگرام به صورت حضوری برای دریافت مهر و امضای تایید وزات بهداشت یا واحد علوم پزشکی دانشگاه آزاد مراجعه کنین. دانشجویان رشته پزشکی دانشگاه سراسری نیازی به دریافت هولوگرام ندارن، اما باید مهر و امضای تایید وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و دریافت کنن.
همچنین مدارک تحصیلی بعد از تایید باید ترجمه رسمی بشن و فهرست دارالترجمه‌های معتبر در داخل سایت سفارت آلمان وجود داره. فقط به این موضوع دقت داشته باشین که مدارک ترجمه شده فقط یک سال اعتبار دارن. همچنین بعد از ترجمه مدارک باید برای تایید و تصدیق مدارک از ویزامتریک وقت بگیرین. اما رزومه، انگیزه‌نامه و توصیه‌نامه به ترجمه رسمی و تاییدیه و تصدیقه نیازی ندارن.
برای این که بتونین یک رزومه عالی داشته باشین، وجود چند تا مقاله در فایل رزومه خیلی تاثیرگذاره و با وجود مقاله می‌تونین خیلی راحت‌تر پذیرش دریافت کنین و از طرفی شانس دریافت فاند و بورسیه نیز به مراتب افزایش پیدا میکنه. همچنین دقت داشته باشین که برای داشتن یک روزمه عالی، نمره زبان خیلی تاثیرگذاره.
از اون جایی که مقطع تحصیلی دکترا در تمام کشورها به زبان انگلیسی انجام میشه، کشور آلمان نیز از این قاعده مستثنی نیست و برای ارائه مدرک زبان، مدرک آیلتس یا تافل مورد نیازه.
حالا خیلی از متقاضیان اپلای دکترا آلمان از بابت معدل کم نگران هستند و به دنبال راهکارهایی هستن که بتونین این معدل کم و جبران کنن. از این رو، در ادامه راهکارهایی و در این مورد بیان می‌کنیم:
- یادگیری تکنیک‌های زیاد و ارتقا مهارت ریسرچ
- شرکت در آزمون GRE
- توصیه‌نامه خوب از اساتید
- توضیح اضافه در انگیزه‌نامه و بیان دلیل کاهش معدل
مکاتبه با اساتید از طریق ایمیل
بعد از آماده‌سازی مدارک تحصیلی باید به اساتید ایمیل بزنین و طبیعتا در صورتی که بتونین این مسیر و درست طی کنین، موفق به اخذ پوزیشن میشین. در غیر این صورت، هزینه و زمانی که صرف کردین، بدون نتیجه باقی میمونه.
در واقع هدف از ایمیل به اساتید، گرفتن وقت برای مصاحبه از طریق اسکایپ هست و در این مرحله معمولا جواب مثبتی برای اخذ پوزیشن به دانشجو داده نمیشه.
حالا برای ایمیل زدن به اساتید باید وقت بزارین و یک متن ایمیل عالی بنویسین، اگر با این برنامه پیش برین که یک متن ایمیل از نمونه‌های موجود در اینترنت و بردارین و برای همه اساتید موجود در لیستتون بفرستین، لازمه بهتون بگیم که موفق به اخذ پوزیشن نمیشین.
چون همون‌طور که شما برای نوشتن یک ایمیل وقت نزاشتین، اساتید هم دلیلی نمی‌بینن که متن ایمیل و حتی رزومه تحصیلی و شما و بررسی کنن. حالا برای این که بتونین یک ایمیل عالی بنویسین لازمه که ابتدا در مورد استاد مورد نظر اطلاعات به دست بیارین که روی چه زمینه‌های تحقیقاتی کار میکنه و بعد در ایمیل به این مورد اشاره کنین تا استاد متوجه بشه شما برای نوشتن ایمیل وقت گذاشتن و واقعا علاقه‌مند به کار با اون استاد هستین.
دقت داشته باشین بعد از فرستادن ایمیل به اساتید، انتظار نداشته باشین که اساتید سریع به ایمیل شما پاسخ بدن. برای مثال اگر بعد از گذشت یک هفته الی ده روز از استاد ایمیلی دریافت نکردین، می‌تونین دوباره یک ایمیلی تحت عنوان یادآور بفرستین و از استاد بخواین که ایمیل شما و بررسی کنه.
برای نوشتن یک ایمیل، ابتدا لازمه که خودتون و معرفی کنین، در چه رشته‌ای تحصیل کردین، از چه دانشگاهی فارغ‌التحصیل شدین و دقت داشته باشین که لازم نیست خیلی توضیح بدین و یک جمله برای معرفی خودتون کافیه.
بعد از معرفی خودتون، در بخش اصلی ایمیل در مورد دستاوردهایی که در طول دوران تحصیل در مقطع کارشناشی و ارشد به‌دست آوردین، صحبت کنین. مهارت‌های برتر و هایلایت کنین و به نوعی توانایی‌هایی که در اختیار دارین و به پوزیشن مربوطه ارتباط بدین، تا نشون بدین که برای پوزیشن دکترا مناسب هستین.
مصاحبه از طریق اسکایپ یا حضوری
در نهایت همه کارهایی که در پروسه اپلای دکترا آلمان انجام میدین از جستجوی استاد و پوزیشن دکترا گرفته تا جمع‌آوری مدارک و ایمیل به اساتید، همه و همه برای رسیدن به مصاحبه از طریق اسکایپ هست. استاد یک زمانی و تعیین میکنه و شما باید در اون زمان برای مصاحبه آماده باشین.
حالا از قبل برای این که بتونین، در جلسه مصاحبه عالی عمل کنین، لازمه که در مورد استاد اطلاعات پیدا کنین، حتی شخصیت استاد و نوع رفتارهایی که دارد در این خصوص اهمیت داره. لازمه که چند تا از مقاله‌های استاد و مطالعه کنین و بدونین که استاد مدنظر بیشتر روی چه زمینه‌های تحقیقاتی تمایل به کار داره.
حالا می‌تونین قبل از جلسه مصاحبه، تمرین کنین و به نقاط ضعف خودتون پی ببرین. در حقیقت در جلسه مصاحبه باید در خصوص زمینه‌هایی که اطلاعات دارین، بااعتماد به‌نفس صحبت کنین و در خصوص زمینه‌هایی که اطلاعات ندارین، بگین که اطلاعات ندارین.
هنگام مصاحبه اسکایپ باید رزومه و انگیزه‌نامه و کنار خودتون داشته باشین. علاوه‌براین‌ها، این موضوع و مدنظر داشته باشین که در مصاحبه قرار نیست سوال‌های خیلی سخت از شما پرسیده بشه، بلکه در خصوص انگیزه‌نامه و مقالاتی که کار کردین، سوال میپرسن.
در نهایت در این مرحله با گرفتن پذیرش تحصیلی از استاد می‌تونین برای گرفتن وقت از ویزامتریک اقدام کنین و ویزای تحصیلی آلمان و دریافت کنین. برای مبحث تمکن مالی، اگر بورسیه یا فاندی که از استاد دریافت می‌کنین حداقل هزینه تحصیل و زندگی دانشجویی در آلمان و پوشش بده، دیگه نیازی به ارائه گواهی تمکن مالی نیست.
ارشد مجدد یا دکترا آلمان
در مبحث اپلای دکترا آلمان تصمیم گرفتیم به یکی از سوال‌های پرتکرار متقاضیان پاسخ بدیم، این که بیشتر افراد برای مهاجرت تحصیلی در مقطع دکترا سر یک دو راهی گیر می‌کنن و نمیدونن باید برای ارشد مجدد اقدام کنن یا دکترا؟ در این بخش از جنبه‌های مختلفی به مقایسه این دو می‌پردازیم تا بهتر بتونین تصمیم‌گیری کنین.
طبیعتا اخذ پذیرش تحصیلی در مقطع ارشد از دکترا راحت‌تره، چرا که دیگه به پیش‌نیازهای مختلف مثل مقاله، یادگیری و تسلط به نرم‌افزارهای مختلف، جستجوی استاد با موضوع مرتبط با تحصیل و غیره نیازی ندارین.
از طرفی اساتید دانشگاه‌های آلمان ترجیح میدن به دانشجوهای دکترا فاند بدن، چون طبیعتا سطح علمی یک دانشجوی دکترا از دانشجوی ارشد بالاتره و میتونه در پروژه‌های تحقیقاتی بیشتر به استاد کمک کنه. در واقع میشه گفت 90 درصد مواقع فاند برای دانشجویان دکتری است.
در مبحث گرفتن ویزا، دانشجوهای دکترا چون با استاد در ارتباط هستن با تایید استاد می‌تونن حتی خیلی از مدارک لازم و ارائه ندن، در نتیجه می‌تونن راحت‌تر ویزا بگیرن. برای مثال اگر در جلسه مصاحبه بتونین تسلط به زبان انگلیسی یا آلمانی و نشون بدین، شاید استاد بهتون بگه که نیازی به مدرک زبان نیست.
اما دانشجوهای ارشد مجدد لازمه که مدرک بیشتری ارائه بدن و به یک انگیزه‌نامه قوی احتیاج دارن، باید گپ تحصیلی و توجیه کنن و دقت داشته باشین اگر برای همون رشته‌ای که در ایران خوندین دوباره برای ارشد آلمان اقدام کنین، احتمال ریجکتی بالا است.
طول دوره تحصیلی دانشجوهای دکترا معمولا در بازه 4 تا 6 سال ادامه داره و این میتونه با تایید استاد بیشتر هم بشه و از اون جایی که دانشجو حقوق دریافت میکنه میتونه شرایط عالی برای خودش رقم بزنه. از طرفی بازه زمانی تحصیل در مقطع ارشد 2 ساله و در صورت تمام شدن در این مدت میشه تا یک سال تمدید بشه.
با انتخاب ارشد مجدد می‌تونین بیشتر در خصوص محیط تحصیلی و حتی کاری آلمان اطلاعات به دست بیارین و با اساتید بیشتری آشنا بشین و در صورت تمایل به تحصیل دکترا در آلمان بعد از اتمام ارشد مجدد در این کشور فرصت‌های بهتری در اختیارتون قرار می‌گیره. اما دانشجوی دکترا باید به تنهایی همه کارها رو انجام بده.
اما مورد آخر به شانس پیدا کردن کار اختصاص پیدا میکنه که برای دانشجوهای ارشد مجدد و دکترا تفاوتی وجود نداره، چون با وجود نرخ پایین بیکاری آلمان پیدا کردن کار بین این دو تفاوت خاصی وجود نداره.
سخن نهایی
همون‌طور که می‌دونین، مقطع تحصیلی دکترا بالاترین سطح از تحصیلات تکمیلی به‌شمار میره و در صورتی که بتونین برای اپلای دکترا آلمان اقدام کنین و مدرک دکترا و از دانشگاه‌های این کشور کسب کنین، بدون شک رزومه عالی برای خودتون میسازین. بعد از اتمام تحصیل می‌تونین روی پروژه‌های تحقیقاتی کار کنین و حتی جذب بازار کار بشین و در نهایت برای اقامت دائم آلمان اقدام کنین. در حقیقت با یک برنامه‌ریزی عالی و زمانبندی می‌تونین آینده متفاوتی برای خودتون رقم بزنین و در آینده از نظر سطح علمی و درآمدی در جایگاه فوق‌العاده‌ای قرار بگیرین.
برای مهاجرت تحصیلی در مقطع دکترا به کشور آلمان و همچنین دریافت فاند و بورسیه، بهتره از افرادی کمک بگیرین که یک بار این مسیر و طی کردن و از تمام جزئیات مسیر اطلاع دارن، در این صورت می‌تونین شانس خودتون و برای دریافت فرصت تحصیلی از این کشور افزایش بدین.
از این رو، به شما توصیه می‌کنیم از خدمات مشاوره کاکتوس ویزا استفاده کنین و برای شروع این مسیر یک نقشه راه داشته باشین تا در نهایت با یک آگاهی کامل پروسه اپلای تحصیلی به کشور آلمان و طی کنین.
